Sadaka, İslam'ın temel bir yönüdür ve bir Müslümanın inancının temel bir ifadesidir. Diğerlerinin refahına derin bir endişe gösterir ve toplumsal adalet ile merhameti teşvik eder. Kur'an, sadakayı hem bir görev hem de malı temizleyen ve toplumu güçlendiren bir ruhsal eylem olarak vurgular. İslam, zorunlu sadakayı (Zekat) ve gönüllü sadakayı (Sadaqa) ayırır, her ikisi de teşvik edilir ve Allah tarafından yüksek ödüllerle karşılanır.
Zekat, İslam'ın beş temel ilkesinden biridir ve asgari zenginlik seviyesine ulaşan tüm Müslümanlar için zorunludur. Kişinin malının belirli bir kısmını — genellikle %2.5 — ihtiyacı olanlara vermeyi içerir. Zekat, zenginliğin yeniden dağıtılmasının bir yoludur ve Müslüman toplumu içinde ekonomik dengeyi sağlar.
"Namazı kılın ve zekatı verin; ve ne hayır işleriniz varsa, onu Allah katında bulacaksınız." 2:110
Zekat sadece malı değil, aynı zamanda verenin ruhunu da temizler ve onu hırs ve bencillikten arındırır. Kur'an'da, fakirler, ihtiyaç sahipleri ve borçlular gibi belirli alıcı gruplarına dağıtılmaktadır.
Sadaqa, parayla, zamanla veya çabayla yapılan her türlü gönüllü sadakayı ifade eder. Bir gülümseme, nazik bir söz veya ihtiyaç duyan birine yardım etmek kadar basit olabilir. Zekatın aksine, Sadaqa için belirli bir miktar veya zaman yoktur ve Allah'ın rızasını kazanmak amacıyla her zaman verilebilir.
"Gece ve gündüz, gizlice ve açıktan malını harcayanlar, Rablerinde ödüllerini bulacaklardır." 2:274
Sadaqa, samimiyet ve merhameti yansıtır ve toplum içinde kardeşlik ve birlik bağlarını güçlendirir. Bu sadece alıcıya yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda verenin hayatına huzur ve bereket getirir.
Sadaka, Kur'an ve Hadis'te en çok vurgulanan iyi işlerdendir. Ahirette yatırım yapmak ve günahları silmek, Allah'ın rahmetini kazanmanın bir yolu olarak görülür. İslam'da verme eylemi çok değerli olup, Allah, samimiyetle verenlere kat kat ödüller vadeder.
"Allah yolunda malını harcayanların örneği, yedi başak veren bir tohum gibidir; her başakta yüz tane bulunur." 2:261
Vererek, bir inanan kişi tevazu ve Allah'a güven geliştirir, tüm zenginliğin nihayetinde Allah'tan geldiğini ve gerçek başarının cömertlik ve merhamette yattığını kabul eder.
İslam hayır kurumları, adil ve merhametli bir toplum inşa etmede önemli bir rol oynar. Yoksulluğu azaltır, zengin ve fakir arasındaki uçurumu kapatır ve marjinalleşmiş toplulukları destekler. Sadaka, ayrıca Müslümanlar arasında empatiyi, birliği ve karşılıklı bakımını teşvik eder.
"İyi [ödülleri] ancak sevdiğiniz şeylerden [Allah yolunda] harcamadığınız sürece elde edemezsiniz." 3:92
Sadaka sadece bir mali yükümlülük değildir — bu, sevgi ve dayanışmayı teşvik etmenin bir yoludur, toplulukta kimsenin geride kalmamasını sağlar.
İslam, sadaka vermek için hem kamusal hem de özel yolları teşvik eder, her birinin kendi avantajları vardır. Kamusal bağışlar iyi bir örnek oluşturur ve başkalarını teşvik eder, özel bağışlar ise samimiyeti korur ve kibiri engeller. Bağış yaparken niyet her zaman Allah'ın rızasını kazanmak olmalıdır, başkalarının övgüsü değil.
"Eğer sadaka harcamalarınızı açıkladığınızda, bu iyi olur; ama onları gizlerseniz ve fakirlere verirseniz, bu sizin için daha hayırlıdır." 2:271
Bağış nasıl yapılırsa yapılsın, İslam'da en önemli şey niyetin saflığı ve eylemin başkalarına sağladığı faydadır.
İslam'da sadaka sadece bir mali yükümlülük değildir — bu, inancın bir yansıması, bir temizlenme yolu ve toplumsal adalet için güçlü bir araçtır. Hem Zekat hem de Sadaqa, Allah'a yaklaşmanın ve diğerlerinin yaşamlarını iyileştirmenin yolları olarak teşvik edilir. Büyük veya küçük, her bağış eylemi büyük bir manevi anlam ve fayda taşır.
Cömert ve samimi bir şekilde bağış yaparak, Müslümanlar merhamet, adalet ve şükran değerlerini hayata geçirir ve herkes için daha iyi bir dünya yaratmaya katkıda bulunurlar.